Bł. Berenguer de Peralta

Nieco inna wersja tej legendy podaje, że wybór nowego kandydata na biskupa tak poróżnił kapitułę, która wybory przeciągała w nieskończoność, a ponadto był źródłem podziałów wśród samego duchowieństwa, że podczas jednego ze zgromadzeń, sam anioł miał wskazać kandydata na następcę zmarłego Guillermo. W ten sposób anioł zaprosił wyborców do oddania głosy na brata Berenguera de Peralta.

Mając na uwadze, że pośród godności, interesów ze światem i tarć ze szlachtą, jego zbawienie może być zagrożone, biskup elekt poprosił Boga, aby zabrał go ze sobą przed konsekracją. Według jednych źródeł miał objąć urząd biskupi w maju 1256 r., jednak niektórzy badacze twierdzą, że z powodu przedwczesnej śmierci nie doczekał się święceń. Zmarł w opinii świętości 2 października 1256 r. w Lérida.

Kult jego rozpoczął się zaraz po jego śmierci. Rozwijał się on szczególnie w katedrze w Lérida. W jej transepcie znajdował się jego grób, do którego pielgrzymowali wierni. Warto zaznaczyć, iż w historii tej diecezji Berenguer był jedynym biskupem cieszącym się kultem błogosławionego. Był on obecny głównie w katedrze i na terenie diecezji Lérida. Sądząc po akcie notarialnym, już w 1299 r. nazywano go świętym („Sant Berenguer”), chociaż większość dokumentów wymienia go jako błogosławionego. O tym świadczą także zachowane księgi liturgiczne. W 1370 r. istniały specjalne nabożeństwa nad jego grobem. Codziennie odprawiano przy nim Msze święte, podczas których diakon okadzał nie tylko ołtarz, ale także grób. Podobnie w niektórych procesjach wewnątrz katedry grób biskupa był jednym z obowiązkowych przystanków. Imieniem świętego biskupa nazwano także drzwi północnego ramienia transeptu katedry Seu Vella w Lérida, znajdujące się najbliżej jego grobowca.

Zachowało się podanie z XVI w., że biskup Juan de Peralta, pośredni potomek błogosławionego, chcąc oddać cześć jego relikwiom, zażądał otwarcia grobu, przez co z grobu zaczęła płynąć krew, pozostawiając ślady cudu.

Po zdobyciu miasta w 1707 r. w wojnie o sukcesję hiszpańską przez króla Hiszpanii Filipa V katedra została przekształcona w magazyn, a grób zniknął. W ten sposób jego kult zamarł.

Warto jeszcze poczynić uwagę, iż prawdopodobnie ów kult nigdy oficjalnie nie został zatwierdzony przez Kościół katolicki, o czym może świadczy to, że w oficjalnym katalogu świętych i błogosławionych Zakonu Kaznodziejskiego brak wzmianki o bł. Berenguerze de Peralta. Jednocześnie należy jednak wspomnieć, że w starszych dominikańskich leksykonach hagiograficznych jest wspominany pod dniem 2 października, czyli w rocznicę narodzin dla nieba. Jak przykład można podać chociażby wydane w 1743 r. w Krakowie Dni Roczne Swiętych, Błogosławionych, Wielebnych y Pobożnych Sług Boskich Zakonu Kaznodzieyskiego, S. Oyca Dominika polskiego dominikanina Michał Siejkowskiego (1695–1752) czy Année dominicaine ου vies des saints, des bien heureux, des martyrs et des autres personnes illustres ou recommandables par leur piété. De l'un et de l'autre sexe de l’Ordre des Frères-Prêcheurs distribuées suivant les jours de l'année z 1708 r. (w tomie 10). W XVII w., kiedy wirydarz konwentu Santo Domingo w Limie ozdabiano ceramicznymi wizerunkami, jego kult był jednak jeszcze bardzo silny.

W ikonografii bł. Berenguer przedstawiany jest głównie z aniołem. W niektórych wizerunkach jest ukazane, jak dominikanin otrzymuje mitrę z ręki anioła. Ale jako jego atrybut podaje się po prostu habit zakonny, natomiast o statusie biskupim świadczy paliusz jak również pastorał (tutaj także w formie krzyża). W habicie zakonu św. Dominika miał być przedstawiony chociażby w katerze w Lérida. Chociaż w tym miejscu należy także podkreślić, iż niektórzy badacze w wątpliwość poddają jego przynależność do Zakonu Kaznodziejskiego. O dominikańskiej przeszłości błogosławionego biskupa milczy także zachowana z grobu inskrypcja, nazywając go jedynie „kanonikiem” i „biskupem-elektem”.